Dlaczego prawdziwy żeń-szeń, a nie fałszywy?
Prawdziwy vs. fałszywy żeń-szeń: jak je rozróżnić i dlaczego ich działanie tak bardzo się różni
Żeń-szeń należy do najcenniejszych roślin leczniczych tradycyjnej medycyny wschodniej (tradycyjnej chińskiej i tradycyjnej koreańskiej). W ostatnich latach jego popularność spowodowała jednak poważny problem: na rynku pojawiła się duża ilość tzw. fałszywego żeń-szenia, czyli roślin, które tylko wyglądają jak Panax ginseng, ale mają zupełnie inny skład i działanie. Klientom często bardzo trudno jest rozpoznać różnicę, a wybór między prawdziwym a fałszywym żeń-szeniem decyduje o tym, czy produkt rzeczywiście pomoże, czy też w ogóle nie będzie miał żadnego działania.
Czym jest prawdziwy żeń-szeń (Panax ginseng)
Prawdziwy żeń-szeń pochodzi z rodzaju Panax, a zwłaszcza z gatunku Panax ginseng C. A. Meyer (niemiecki botanik, który podczas swojej pracy na uniwersytecie w Petersburgu sklasyfikował prawdziwy żeń-szeń), który naturalnie rośnie w Korei, Chinach i Rosji (obecnie nie jest udowodnione, czy i gdzie). Jest ceniony ze względu na unikalny kompleks substancji aktywnych – ginsenozydy, specyficzne saponiny, które są głównym nośnikiem jego działania.
Prawdziwy żeń-szeń ma stabilnie udowodnione działanie, na przykład:
- zwiększa odporność fizyczną i psychiczną,
- wspomaga odporność,
- poprawia funkcje poznawcze,
- reguluje poziom hormonów stresu,
- wspomaga metabolizm i krążenie krwi.
Wysokiej jakości prawdziwy żeń-szeń można rozpoznać po:
- wyraźnie podanej nazwie botanicznej Panax ginseng C.A.M. (wszystkie nasze produkty z żeń-szeniem – patrz poniżej),
- dokładnym pochodzeniu (najlepiej Korea, Chiny – Jilin),
- deklaracji zawartości ginsenozydów (w przypadku niektórych produktów, zwłaszcza tych produkowanych w małych seriach, nie można tego zmierzyć – powodem jest wysoka cena pomiaru),
- dojrzałości korzenia (optymalny jest wiek 6 lat, chociaż w Korei pojawiło się niepotwierdzone badanie, że począwszy od 5. roku wzrostu zawartość ginsenozydów spada).
Czym jest fałszywy żeń-szeń
Fałszywym żeń-szeniem nazywa się rośliny, które mają w nazwie handlowej słowo „ginseng”, ale botanicznie nie mają nic wspólnego z prawdziwym żeń-szeniem. Należą do nich w szczególności:
- żeń-szeń amerykański (Panax quinquefolius) – blisko spokrewniony, ale o znacznie innym składzie, działa uspokajająco (jedyny, który mamy w ograniczonej ilości w naszej ofercie)
- żeń-szeń syberyjski (Eleutherococcus senticosus) — zupełnie inny rodzaj i działanie,
- żeń-szeń indyjski – nazwa dla ashwagandhy (Withania somnifera),
- żeń-szeń brazylijski, żen-szeń wietnamski, żen-szeń peruwiański itp. – nazwy marketingowe zupełnie innych ziół.
Rośliny te nie zawierają ginsenozydów typowych dla Panax ginseng lub zawierają je tylko w śladowych ilościach i w innej formie. Ich działanie może być korzystne, ale nie jest porównywalne z działaniem prawdziwego żeń-szenia.
Główne różnice w działaniu
1. Zawartość ginsenozydów
Prawdziwy żeń-szeń zawiera kluczowe ginsenozydy Rb1, Rg1, Rg3, Re, Rh1 i inne. Substancje te:
- wspierają układ nerwowy,
- zwiększają energię komórkową,
- mają działanie adaptogenne i przeciwutleniające
- wykazują zdolność obniżania poziomu cukru we krwi
Fałszywy żeń-szeń nie zawiera tych substancji lub zawiera je w bardzo ograniczonym zakresie. Dlatego nie może oddziaływać na organizm w taki sam sposób.
2. Siła adaptogenna
Panax ginseng działa jako kompleksowy adaptogen — pomaga organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem i przywrócić równowagę.
Eleuterokok lub aśwaganda mają również działanie adaptogenne, ale:
- ich działanie jest bardziej jednostronne,
- siła adaptogenna jest niższa,
- nie obejmują tak szerokiego spektrum działania.
3. Wpływ na energię i wydajność
Prawdziwy żeń-szeń:
- zwiększa aktywność mitochondriów,
- poprawia krążenie krwi,
- wspomaga odporność psychiczną i fizyczną.
Fałszywy żeń-szeń:
- często działa raczej uspokajająco lub tonizująco,
- nie nadaje się jako zamiennik prawdziwego żeń-szenia w celu zwiększenia witalności.
4. Funkcje poznawcze
Panax ginseng ma udowodniony wpływ na:
- pamięć,
- zdolność uczenia się,
- szybkość reakcji,
- koncentrację.
Inne „żeń-szenie” zazwyczaj nie mają tych właściwości lub są one bardzo słabe.
5. Cena a wartość
Prawdziwy żeń-szeń, zwłaszcza sześcioletni koreański, jest droższy ze względu na:
- długi okres wzrostu,
- wymagającą obróbkę,
- wysoką zawartość ginsenozydów.
Fałszywy żeń-szeń jest tańszy, ale jego działanie jest odpowiednio słabsze. Cena zawsze odzwierciedla rzeczywistą wartość rośliny.
Dlaczego ważne jest, aby kupować wyłącznie prawdziwy żeń-szeń
Wiele osób kupuje fałszywy żeń-szeń, sądząc, że jest to ta sama roślina. Wynik jest wtedy rozczarowujący, ponieważ oczekiwany efekt nie następuje. Różnica między prawdziwym a fałszywym żeń-szeniem jest podobna do różnicy między prawdziwą medycyną chińską a herbatą ziołową — obie mogą być przydatne, ale zdecydowanie nie są takie same.
Jeśli chcesz osiągnąć rzeczywiste efekty, musisz wybierać 100% prawdziwy Panax ginseng, najlepiej z jasno deklarowaną zawartością ginsenozydów i przejrzystym pochodzeniem.
Gdzie szukać prawdziwego żeń-szenia
Najszerszą ofertę sprawdzonego prawdziwego żeń-szenia w UE ma sklep internetowy ginseng.eu, który importuje wysokiej jakości Panax ginseng w różnych formach — korzenie, kapsułki, koncentraty i herbaty. W Czechach największą specjalistyczną ofertę mamy na naszej stronie internetowej zensen.cz.
Prawdziwy żeń-szeń koreański lub chiński
Żeń-szeń to roślina z rodziny aralkowatych. Jedynym prawdziwym żeń-szeniem jest ten, który jako pierwszy sklasyfikował niemiecki botanik Carl Anton von Meyer (C.A.M.) podczas pobytu na uniwersytecie botanicznym w Petersburgu. Łacińska nazwa prawdziwego żeń-szenia to Panax ginseng, C.A.M. Żeń-szeń ten rośnie wyłącznie w Chinach i Korei Południowej. Aby był skuteczny, wymaga specyficznego klimatu (zima, deszcz, brak promieni słonecznych), a przede wszystkim specjalnego składu gleby zawierającej german, specjalne bakterie i grzyby. Składu tego nie da się odtworzyć w warunkach domowych, dlatego uprawa żeń-szenia z nasion w UE nie ma sensu. Żeń-szeń ma kilka pokrewnych gatunków z tej samej rodziny, w szczególności żeń-szeń amerykański (Panax quinquefolium), który rośnie i jest uprawiany na północy Stanów Zjednoczonych i w Kanadzie. Skład gleby jest tam inny, dlatego też ten żeń-szeń działa inaczej. Podobnie jak prawdziwy żeń-szeń, ma działanie uspokajające. W Internecie wiele substytutów podaje się za prawdziwy żeń-szeń, które nie mają z nim nic wspólnego, dlatego należy być bardzo ostrożnym przy wyborze „żeń-szenia”. Są to zioła o podobnym działaniu, ale znacznie słabszym, np. żeń-szeń syberyjski, indyjski, japoński itp. – są to jednak inne zioła. Można również kupić całkowite podróbki ziołowe, które nie przypominają nawet żeń-szenia. Prawdziwy żeń-szeń można dość niezawodnie rozpoznać po smaku (ostry i gorzki smak), zapachu (trudny do opisania), kolorze i wyglądzie. Wymaga to jednak dobrego wyczucia. Kupując żeń-szeń, należy zwrócić uwagę na cenę (uwaga, prawdziwy żeń-szeń nigdy nie jest tani) oraz na to, czy sprzedawca podaje łacińską nazwę oferowanej rośliny. Nigdy jednak nie należy kupować żeń-szenia bezpośrednio w chińskich sklepach internetowych, ponieważ łatwo można dać się nabrać i kupić podrobiony produkt niskiej jakości bez możliwości reklamacji.
